‘పరీక్షవ్వగానే నాదగ్గరకొచ్చెయ్! ఇక్కడే అన్నం తినేసి సాయంత్రం పెందరాళే బయల్దేరిపోదాం. నీకు విశాలాక్షినగర్ చూపిస్తాను!’
కలెక్టరాఫీసులో పనిచేస్తుండేవారు నాన్నగారు. మనం మొట్టమొదటిసారి ఎమ్ సెట్ రాయడానికి వెళుతోంటే అప్పగింతలు ఇవన్నీ!
కె.జి.హెచ్. ఎదురుగానే కలెక్టరాఫీసు. కట్టేటప్పుడు బ్రిటీషు దొరలు కక్కుర్తిపడ్డారో లేదో తెలీదుగానీ రెండు బిల్డింగులూ రామాయణ భారతాల్లా తరతరాలకీ చెక్కుచెదరని జ్ఞాపకాలు. ఇప్పటికీ నిత్యనూతనాలే!
అనుకున్నట్టే పరీక్షవ్వగానే బయల్దేరి కలక్ట్రాఫీసులోకి ప్రవేశించాను. కిందనుంచి పైకివెళ్ళే మెట్లమీద ఎర్రటి తివాచీని చూస్తే భయంతో కూడిన భక్తిభావం!
అది ‘ఒరేయ్, నువ్వుకూడా బాగా చదువుకుంటే ఇలా వూళ్ళేలే మంచి వుద్యోగఁవొచ్చి ఇంతంత గౌరవాలూ పొందుతావు!’ అని చెబుతున్నట్టనిపించింది.
మెట్లన్నీ ఎక్కి మలుపు తిరగ్గానే వరండాలోకి బంగాళాఖాతం మీంచి చల్లటిగాలి రయ్యిమంటూ వచ్చి తాకింది. అరకిలోమీటర్ దూరాన్నేగా సముద్రం వుంటా! ఎంత అద్భుతమైన ఆలోచనో! అటువంటి గవాక్షాలు చుట్టూ వుంటాయి ఆ భవనంలో!
ఆ ఇంజనీరెవడోగానీ పూచ్చెయ్యాలనిపిస్తుంది నిజంగా! ఈరోజుల్లో కొత్త భవనాలు కట్టేవాళ్ళని పూడ్చెయ్యాలనిపిస్తుంది.
సి సెక్షన్లోకి అడుగెట్టిన వెంటనే నా అంత పుస్తకాల్లో తలదూర్చేసి తెగరాసేసుకుంటూ నాన్నగారు కనబడ్డారు. పక్కనే నిలబడ్డాను.
తాసిల్దార్ ఏసుపాదం ‘ఇతనెన్నోవాడువయ్ బాస్కర్రావ్?’ అనడిగారు.
‘మూడోవాడు సర్! ఇప్పుడే ఎంట్రన్స్ రాసొస్తున్నాడు!’ కుర్చీలోంచి సగంలేచి వినయంగా చెప్పారు.
‘వస్తదా సీటు?’ అన్నాడాయన అదోలా నవ్వుతూ.
నేను నవ్వానుగానీ అది ఏడిసినట్టుంది.
నాన్నగారి టేబుల్‌మీద చాలా ఫైళ్ళున్నాయి. కాలికో ఫాయిల్స్ కొన్నింటిమీద అర్జెంటనీ, మిగతావాటిమీద ఆర్డినరీ అనీ రాసి తాళ్ళుకట్టి వున్నాయి. కానీ నాన్నగారు ఆర్డినరీ ఫైళ్ళనే అర్జెంటుగా పంపించేంత బిజీగా వున్నారు. అది రక్తంలో వుండే లక్షణం. ఆయన కారిడార్లో కాలక్షేపంకబుర్లు చెప్పేరకం కాదు.
‘నువ్వు తినెయ్ నాన్నా! నేనీ లాండ్ గ్రాబింగ్ ఫైలు పంపించేసి వస్తా!’ అన్నారు. ఈయన ఇప్పుడప్పుడే రారు . నాకుతెలుసు.
వెనకాల వరండాలో బల్లమీద కూర్చుని గట్టిగా ఆరిపోయిన ముద్దపప్పు, చల్లగా మారిపోయిన బెండకాయ కూర, అన్నం ఎక్కించాను. పాపం, ఈయన రోజూ ఇలానే తింటారా?
కంచం కడుగుతోంటే వచ్చి తనదికూడా భోజనం అయిందనిపించారు.
ఆయన తింటోంటే అక్కడే బల్లమీద ఎంసీక్యూస్ బుక్కట్టుకుని పొద్దున్న నేను పెట్టిన బిట్లలో ఎన్ని ‘ఫట్టో’ చూసుకుంటూ కూచున్నాను.
అరగంటతరవాత మళ్ళీ గుహలోకి వెళిపోయారు నాన్నగారు. సాయంత్రం కాస్త ముందుగా వెళ్ళడానికి పర్మిషనడిగారు. అప్పుడిలా వేలిముద్రలతో వేధించడాలు, ‘ఆధారా’లతో సహా అటకాయించడాలు లేవు. ఆఫీసుకి అవసరమొస్తే అర్ధరాత్రి వరకూ వుండైనా పనిపూర్తిచేసే నిబద్ధత, మనకి అవసరమొస్తే అర్ధాంతరంగా అంతర్ధానమవ్వడానికి కావలసిన స్వేచ్ఛ... ఇవన్నీ వుండేవి.
ఎట్టకేలకి ఇద్దరం కలక్ట్రాఫీసునుంచి నాలుగు కాళ్ళనీ వుపయోగించి జగదాంబ జంక్షన్ చేరుకున్నాం. అక్కణ్ణించి విశాలాక్షినగర్ వెళ్ళడానికి రోజుకి రెండే బస్సులుండేవి. మొత్తానికి కావలసిన బస్సు రాగానే ఎక్కి స్థిరపడిపోయాం. ఎందుకంటే చిట్టచివరి బస్టాప్ అదే!
పోలీస్ క్వార్టర్స్‌ రాగానే బస్సంతా ఖాళీ అయిపోయింది. మేం నలుగురం మిగిలాం. అటూయిటూ కొండలు. మధ్యలో దారి. ఎదురుగా ఎగిసిపడే కెరటాలతో సముద్రం. ఎక్కడా మనుషుల జాడలేదు. గులకరాళ్ళు పలుగుదేరి వున్నాయి. బస్సు కుదిపిపడేస్తోంటే ఎగిరెగిరి పడిపోతున్నాం.
‘లాస్టాప్!’ అని కరుగ్గా, చిరాగ్గా అరిచిన కండక్టర్ని చూసి భయంగా దిగిపోయాం. అక్కడిదాకా వచ్చినందుకు విసుగ్గావుందతనికి. లేకపోతే మధ్యలోనే బస్సుని వెనక్కి తిప్పుకుపోయేవార్ట!
దిగిన తరవాత ‘ఇదిగో ఇక్కడే! వచ్చేశాం!’ అంటూ అరకిలోమీటర్ నడిపించారు నాన్నగారు. రోడ్డు చివరిదాకా వచ్చిన తరవాత అక్కణ్ణుంచి బీచ్ రోడ్డు ప్రారంభమైంది. కొండ అంచున నాలుగొందల గజాల ఖాళీజాగాలో నిలబడి ‘ఇదేరా, మన స్థలం!’ అన్నారు.
‘ఏదీ? ఇదా?’ అంటూ ఆశ్చర్యపడిపోయాను. అంత నిర్జన ప్రదేశంలో కొండలమాటున గుట్టుగా గుట్టలతో నిండిన ఆ స్థలాన్ని చూస్తోంటే భయం, అభద్రతాభావం, నిస్సత్తువ కలిగాయి.
‘అవున్నాన్నా! రెవెన్యూ డిపార్ట్‌మెంట్ ఎంప్లాయిస్ అందరికీ ఇచ్చిన కోలనీ ఇది. మనకి ఈ ముక్కొచ్చింది. రెండుమూడు నెలల్లో కట్టడం మొదలెడతాం ఇల్లు!’ అన్నారు.
చెప్పొద్దూ, నాకైతే అస్సలు నచ్చలేదు. ఎవరుంటారు అలాంటిచోట? ఇంటికొచ్చాక అన్నయ్యతో వర్ణించి, వర్ణించి చెప్పేదాకా నాకు మనసు కుదుటపళ్ళేదు.
మొత్తానికి అనుకున్నట్టుగానే నానాయాతనా పడి, అప్పోసప్పో చేసి ఇల్లుకట్టేశారు. బెడ్రూమ్ కిటికీలోంచి చూస్తోంటే సముద్రకెరటాలు ఎగురుతూ కనబడేవి. డాబామీదకెళితే విపరీతమైన గాలి మనిషిని ఎత్తేస్తూవుండేది.
ఇవన్నీ చూసిన తరవాత మేఁవిద్దరం కాస్త శాంతించాం. పెద్ద పోర్టికో కట్టేసుకుని, ఇల్లు చిన్నది కట్టుకున్నాం. ఒకేసారి నాలుగైదు కార్లు పట్టేసేంత విశాలమైన పోర్టికో అది.
వేసంకాలం మధ్యానాలన్నీ అక్కడే బతికెయ్యచ్చు. అప్పుడే కొత్తగా ఆకులు తొడిగిన కొబ్బరిచెట్లు అన్ని దిక్కుల్లోనూ దిక్పాలకుల్లా కనబడుతున్నాయి. ప్రహారీగోడంతా తెల్లటి సున్నంతో అంగోస్త్రంలా మెరుస్తోంది. మధ్యలో బొమ్మరిల్లులాంటి ఇల్లేమో అమ్మలా అమాయకంగాను, నాన్నలా ఆప్యాయంగానూ కనబడుతోంది.
అనుకున్న ప్రకారం అన్నీ పూర్తయ్యేసరికి గృహప్రవేశం దగ్గరపడింది. ముగ్గురు మేనత్తలు, పిన్ని, బాబాయ్, ఇద్దరు మేనమామలు, అత్తయ్యలు, పెద్దనాన్నా పెద్దమ్మలు, మేనల్లుళ్ళు..ఇలా అందర్నీ ఆహ్వానించి ఉన్నంతలో ఉన్నతంగా చేసిన వేడుక అది.
బాబాయ్ చెప్పే కబుర్లతో పగలూరాత్రీ తెలిసేది కాదు. పెద్దత్తయ్య పేల్చే జోకులకి పగలబడి నవ్వుతోంటే రాత్రోపగలో అర్ధమయ్యేది కాదు.
సందడిగా సాగిన సంబరంలో సముద్రం కూడా తనదైన ముద్రవేసుకుంది. వచ్చినవాళ్ళందరూ గంటలతరబడి కెరటాల్లో కేరింతలుకొడుతూ స్నానాలు చేశారు. సాగరంతో ప్రణయాన్ని సాగించే పున్నమిచంద్రుడు మా కుర్రాళ్ళందరికీ కునుకులేకండా చేశాడు. బీచ్ రోడ్డులో పదిమందికి పైగా రాత్రి ఒంటిగంటప్పుడు వెర్రెక్కించే వెన్నెల్లో కబుర్లాడుకుంటూ నడుచుకెళ్ళడం జన్మలో మర్చిపోలేని అనుభూతి.
మొత్తానికి నాన్నగారి కలలకుటీరంలో చెట్లన్నీ ఎదిగొస్తోంటే కొన్నాళ్ళకి ప్రకృతి ఒడిలో పచ్చగా ఒదిగిన పర్ణశాలలా తయారయింది.
కొబ్బరిచెట్లు పగలూరాత్రీ ఎప్పుడూ మెలకువగానే వుండి ఇంటికొచ్చేవాళ్ళందర్నీ పలకరించేవి. రాత్రిపూట కాస్త అప్రమత్తంగా వుండమనేమో, అప్పుడప్పుడు ఒక బొండాం దబ్బునపడి అందర్నీ మేలుకొలిపేది.
అరటిచెట్లు ఆడపిల్లల్లా సిగ్గుగా ఆకులు వాల్చి చూస్తుండేవి. పువ్వుపూసిందని చెప్పడానికీ సిగ్గే! దగ్గరకెళ్ళి ఆకుతప్పించి చూస్తేనే తెలిసేది. పళ్ళతో గెలేసిందంటే నిండుగర్భిణిలా వంగిపోయేది.
అక్కడున్న అన్నింటితోనూ నాన్నగారికి మమకారమే!
ఇనపగేటు తీసుకుని లోపలికి అడుగెట్టగానే కుడిపక్క కాళ్ళకీ, నోళ్ళకీ నీళ్ళిచ్చే నిండైన బావి. దానెదురుగా పొట్టిగా, గునగునలాడుతూ నందివర్ధనంచెట్టు. తెల్లారేసరికి బోల్డన్ని పువ్వులు పూసేసి నుయ్యితో కబుర్లాడుతూ వుండేది. నాన్నగారు రాగానే పూలన్నీ ఇచ్చేసి కేవలం ఆకులతో మళ్ళీ పచ్చగా మారిపోయేది. వాళ్ళిద్దరికీ అదొక ‘పూలకింత!’
తెల్లారే అయిదింటికి నూతిగట్టున నాన్నగారు చేసే జలజలారావాలు, బుడుంగుమని నీటిలో బకెట్టు మునిగిన శబ్దాలు, బుద్ధిగా ప్రకృతి చేసే నిశ్శబ్దాలు....ఇవన్నీ మాకు నిద్రలో తియ్యటికలల్లా తోచేవి. తలస్నానం చేసేస్తారు రోజూ.
ఆ ఇల్లు చాలా సందళ్ళనీ, సంబరాలనీ చూసింది. చెల్లి పెళ్ళి, అన్నయ్య పెళ్ళి, అమ్మానాన్నల షష్టిపూర్తి, మావీధి రామాలయం కల్యాణాలు, శివరాత్రి జాగారాలు, పిల్లల అక్షరాభ్యాసాలు...ఇలా ఎన్నో వేడుకలకి నిలువెత్తు సాక్ష్యం!
వేసవిలో డాబామీద పడుకుంటే సముద్రపు గాలికి నానా యాగీ అయ్యేది. పొద్దున్న లేచి చూసుకుంటే కట్టుకున్న లుంగీలన్నీ పక్కింటి డాబాలమీదకి ఎగిరిపోయేవి.
డాబామీదకెళితే పోర్టికోమీదకి పాకిన సన్నజాజితీగ మమ్మల్ని చూసీచూడనట్టు మొహమాటంగా దాగుడుమూతలాడేది. మొగ్గలు మాత్రం వాటి పరిమళంతో ఉనికిని పట్టిచ్చేసేవి. అక్కడికెడితే చుక్కల్ని చూస్తూ గడిపిన లెక్కలేనన్ని రాత్రులు, వెన్నెల్ని మేస్తూ వేసారిపోయిన యవ్వనానుభూతులు అనేకంగా పలకరిస్తాయి.
నీళ్ళట్యాంకు గోడకానుకుని నేను రాసిన మొట్టమొదటి ప్రేమలేఖ ఇంకా మొన్నీమధ్యనే రాసినట్టనిపిస్తోంది. అదింకా ఇప్పటికీ చదువుతూనే వుంది తను, ఇరవయ్యేళ్ళ కొడుకు ఆటపట్టిస్తున్నాసరే!
అంతాబావుంటే అది జీవితఁవెందుకవుతుంది? అనారోగ్యాన్ని ఎదుర్కోలేని అమ్మ అరవయ్యేళ్ళకే ఆయువు చాలించింది. అర్ధాంతరంగా తీసుకుపోవడంలో అంతరార్ధం ఏ దేవుడూ మనకి చెప్పడు. మనం అన్వయించుకోవలసిందే!
అమ్మలేకపోతే నాన్న ఒంటరైపోతారనుకున్నాం. కానీ ఆయన ఆయింట్లో ఒక్కరూ ఏడేళ్ళున్నారు. ఇల్లంతా మొక్కలు, కుక్కలతో దత్తాత్రేయుడిలా గడిపేశారు. అవన్నీ మధ్యాన్నం పన్నెండయ్యేటప్పటికి కుక్కర్ విజిల్ కోసం విజిలెంట్ గా వేచిచూసేవి. వెయిట్ ఎప్పుడు తీస్తారా అని వెయిట్ చేస్తూండేవి.
వాటి ఆకలి తీర్చడం, తన కడుపునిండిందనుకోవడం... ఇలా చాలాకాలం ఏకాంతజీవనం గడిపిన ఆయన్ని మావద్దకు తీసుకురావడం చాలా కష్టమైపోయింది.
భగీరథుడిలా ప్రయత్నించినా, భయపెట్టి బెదిరించినా ఆయింటినుంచి ఆయన్ని విడదీసి తీసుకురావడంలో విఫలమైపోయాం. ఆఖరికి ఆడుకునే పిల్లాణ్ణి సముద్రం దగ్గర్నుంచి బలవంతాన లాక్కొచ్చినట్టు తీసుకొచ్చి మాదగ్గర పెట్టుకున్నాం. ఇంటికి చెయ్యాల్సిన చాకిరీ, వంటికి చెయ్యాల్సిన నౌకరీ... ఈరెండింటికీ ఓపికలేదు.
ఇప్పటికీ ఎప్పుడైనా ఆయింటి ప్రస్తావన వస్తే ‘నాకక్కడ వుండాలనుందిరా!’ అంటూవుంటారు. అందుకే అటెళ్ళినప్పుడు కాసేపిలా సేదతీరితే తల్లి రెక్కలమాటున దాగిన పక్షిపిల్లలాంటి అనుభూతి!
........జగదీశ్ కొచ్చెర్లకోట
0 comments:
Post a Comment